سرور چیست

برای جواب به این سوال که سرور چیست ، باید ابتدا معنی لغوی کلمه SERVER  را بدانیم، سرور یعنی سرویس دهنده ، اما در دنیای کامپیوتر تجهیزاتی که ارائه سرویس می کنند باید قدرتمند تر از تجهیزات دیگر باشند، چرا؟ چون ارائه سرویس نیاز به پردازش اطلاعات ، نگهداری آنها و ایجاد قابلیت دسترسی به آن اطلاعات را در پی دارد. در کنار همه این موارد باید در نظر داشت که معمولا ارائه خدمات بربستر شبکه یا اینترنت به صورت شبانه روزی یا 7*24 می باشد، بنابراین باید سرور یا همان ارائه دهنده آن سرویس از کیفیت قطعات خوبی برخوردار باشد.

اما به وجود آمدن چنین کامپیوتری به مرور زمان رخ داده و بعد از احساس نیاز به اتصال کامپیوتر ها به یکدیگر یا داشتن شبکه ای از کامپیوتر ها بوده که ایده خلق سرور رشد یافته است. شما می توانید  در مقاله ی ” شبکه چیست ” به طور مفصل  و بنیادی معنای شبکه کامپیوتری و دلایل نیاز به ایجاد زیرساخت شبکه را مطالعه کنید اما به طور خلاصه ، وقتی شبکه ای از اتصال کامپیوتر ها به یکدیگر به وجود می آید، برای به اشتراک گذاری اطلاعات یا نرم افزار این زیرساخت فراهم می شود، برای اینکه این اطلاعات به صورت متمرکز و قابل دسترسی برای تمامی اعضا شبکه وجود  د اشته باشد نیاز است تا یک کامپیوتر این وظیفه را به عهده بگیرد، اما باید در نظر داشت که هم این اطلاعات با ارزش هستند و باید کامپیوتری قابل اطمینان این نقش را ایفا کند و هم اینکه به دلیل نیاز به دسترسی همیشگی به این اطلاعات باید سخت افزار کامپیوتری که این نقش را به عهده گرفته است توان لازم جهت این کار را داشته باشد. بنابراین ایده ایجاد سرور یا همان کامپیوتری که نقش سرویس دهی به سایر کامپیوتر های عضو شبکه را انجام میدهد به وجود آمد.

در نظر بگیرید که برای تسریع راه اندازی شبکه و البته کاهش هزینه ها، اقدام به قرار دادن اطلاعات برروی یکی از کامپیوتر های موجود در شبکه کرده اید، مدتی می گذرد و مشکلی  وجود ندارد. به یکباره با این مشکل مواجه شده اید که در حین فعالیت کارکنان برروی اطلاعات، سیستمی که نقش سرور را ایفا کرده است از مدار خارج می شود. در این موقعیت کلیه فرآیند های کاری شما باید متوقف شود تا آن کامپیوتر مجددا وارد مدار شود. مشکل را رفع می کنید، اما این اتفاق هرروز رخ میدهد، هزینه این وقفه برای شما و اعتبار کسب و کارتان چه میزان است؟ بعد از یکسال این سیستم به طور کامل از مدار خارج میشود و یا در سناریو بد بینانه کلیه اطلاعات موجود برروی آن سیستم از بین می رود؟ چنین اتفاقی بسیار محتمل است، چرا؟  چون ساختار یک کامپیوتر معمولی و ویژگی های طراحی سخت افزار آن برای این هدف در نظر گرفته نشده است و به طور کلی این قابلیت از توان کامپیوتر شما خارج است. علاوه بر این سرویس هایی که تحت شبکه مورد نیاز هستند هرچه وسعیت کاربران و پیچیدگی فرآیندهای کاری موجود بربستر شبکه گسترش یاید، بیشتر و بیشتر خواهد شد و مسلما از توان یک یا چند کامپیوتر معمولی خارج خواهد بود.

سرور در مقایسه با یک کامپیوتر معمولی تفاوت های زیر را دارد:

1: سخت افزار قوی تر:

سخت افزار سرور همان طور که اشاره شد، قابلیت سرویس دهی در زمان بالاتری دارند و در بلند مدت پایدار خواهند بود، اما در کنار این قابلیت که توضیح د اده شد می توان با جزئیات بیشتری توضیحات مورد نیاز شما را ارائه کرد: اگر قطعات داخلی یه کامپیوتر یا سرور را لیست کنید اکثر قطعات یکسان خواهند بود چون ماهیت یک کامپیوتر نیازمند وجود داشتن آن قطعات است: پردازنده ، هارد دیسک، مادربرد، رم ، پاور . اما تفاوت در کجاست؟

مادربرد اکثر مدل های سرور ارائه شده توسط تولیدکنندگان متفاوت به گونه ای طراحی شده است که علاوه بر توضیحات قبلی که در مورد طول عمر و کیفیت قطعات ارائه شد، توان نصب و پشتیبانی از تعداد بیشتری قطعات دیگر را برروی خود دارد. مثلا می توان دو عدد پردازنده (CPU) برروی آن نصب کرد، می توان تعداد بیشتری رم (RAM) به آن اضافه کرد و برروی هر اسلات می توان رم با ظرفیت های بالا (16G , 32G , 64G , 128G ) نصب کرد و در اختیار سیستم عامل قرار داد.

یکی از جالب ترین تفاوت های سخت افزار سرور با کامپیوتر معمولی در قسمت پاور وجود دارد، در اکثر مدل های سرور قسمت پاور به گونه ای طراحی شده که کاربر می توان دو عدد پاور یکسان به سرور اضافه کند و هر دو به منبع برق متصل باشند ولی با این ویژگی که اگر یکی از پاور ها به هر دلیلی از مدار خارج شد، پاور دوم در مدار باقی بماند و سرور خاموش نشود. با این ویژگی قابلیت اینکه سرور بتواند به صورت 7*24 روشن باشد تامین میشود زیرا سوختن قطعه ای مثل پاور در بلند مدت امری متداول است و با این راهکار برای رفع این مشکل چاره اندیشی شده است.

اما همان طور که در طول مقاله بسیار تاکید شد، سرور وظیفه نگهداری اطلاعات و به اشتراک گذاری آن برای کاربران شبکه را دارد و سرویس های مختلفی که مورد نیاز کسب و کار شماست برروی سرور ارائه می شود. پس علاوه بر اطلاعات موجود برروی سرور، تنظیماتی که وجود دارد و سیستم عامل و نرم افزار های تحت شبکه نیز برروی سرور قرار میگیرند و دارای اهمیت بسیار بالایی هستند.بنابراین برای حفظ ایمنی این اطلاعات و اینکه بتوان بصورت مداوم به آنها دسترسی داشت و علاوه بر آن سرعت دسترسی خوبی وجود داشته باشد ، سخت افزار و تکنولوژی های خاصی در این بخش در اختیار شما خواهد بود.

تکنولوژی هارد دیسک در سمت سرور بسیار متفاوت هستند با تکنولوژی سمت کامپیوتر های خانگی ، به عنوان نمونه می توان برروی اکثر مدل های سرور هارد دیسک با کانکتور SAS  استفاده کرد که علاوه بر طول عمر بالا سرعت چرخش هارد دیسک 10  هزار دور در دقیقه و 15 هزار دور در دقیقه ارائه می کنند. علاوه بر این نرخ انقال اطلاعات در اکثر کامپیوتر های خانگی و اداری 6Gb/s  است در حالی که در سرور های نسل جدید  تا 24Gb/s   نیز قابل دسترس است .  اما در قسمت هارد دیسک باید این نکته را متذکر شد که برروی سرور قطعه ای وجود دارد که می تواند مهمترین مزیت یک سرور نسبت به کامپیوتر معمولی را خلق کند . RAID Controller   همان قطعه ایست که می تواند سرور را به دستگاهی تبدیل کند که اطلاعات برروی آن قرار بگیرد و سرویس دهی با ضریب اطمینان بالایی رخ دهد، در این مقاله و در ادامه معرفی تفاوت های سرور و کامپیوتر معمولی ، به علت اهمیت قابلیت های ارائه شده توسط این قطعه، در بخشی جداگانه به معرفی و توضیحاتی درباره RAID Controller   می پردازیم.

2 : وجود قطعه ای به نام RAID Controller

همان طور که در بخش قبل توضیح دادیم، RAID Controller  قطعه ایست که خود به تنهایی می تواند موجب برتری یک سرور (هرچند قدیمی و ضعیف)  نسبت به کامپیوتر معمولی (هرچند بروز و قدرتمند ) باشد (البته برای ارائه سرویس در شبکه). چرا؟ در ابتدا باید به ارائه تعریف در مورد RAID  بپردازیم. RAID  چیست؟   کلمه RAID  مخفف عبارت  Redundant Array of Independent Array می باشد به این معنی که آرایه (یا به عبارتی) گروه از هارد دیسک های مستقل را RAID  می نامند. اما ایجاد گروه یا آرایه ای از هارد دیسک چه پیش نیازی دارد، چه کاربردی دارد و چگونه امکان پذیر است؟ نکته ای که باید در اینجا به آن اشاره شود که پیاده سازی RAID مدل های مختلفی دارد که هر کدام را یک نوع RAID  یا به عبارت دیگر RAID Level  جداگانه در نظر میگیرند.

به طور خلاصه برای ایجاد یک آرایه از هارد دیسک باید به این نکته توجه داشت که ظرفیت و سرعت چرخش هارد دیسک های عضو گروه باید یکسان باشد،  بعد از این پیش شرط باید تعداد هارد دیسک شما متناسب با نوع RAID که می خواهید پیاده سازی کنید باشد. چرا؟ چون گروه ایجاد شده دارای ویژگی های خاصی است که اصلی ترین آن این است که اگر یک یا تعدادی (بستگی به نوع  RAID دارد) از  هارد دیسک های عضو گروه، به هر علتی از مدار خارج بشوند و یا به صورت کامل خراب بشوند، اطلاعات برروی باقی اعضا گروه باقی خواهد ماند و سرویس دهی متوقف نخواهد شد (البته به جز RAID 0)

در این مرحله شما میخواهید RAID  را پیاده سازی کنید، اما چگونه؟ در این صورت شما به ابزاری نیاز دارید که در این قسمت میخواهیم آن را معرفی کنیم. RAID Controller قطعه ایست که ایجاد، نگهداری و مشاهده وضعیت سلامت RAID  را برروی سرور انجام میدهد.

البته برخی مادربرد های سیستم های اداری و خانگی توانایی برخی از انواع RAID را دارند اما با یک تفاوت اساسی نسبت به سرور، شما برروی کامپیوتر معمولی قطعه ای تحت عنوان RAID Controller  در اختیار ندارید و این امکان ایجاد RAID  به صورت نرم افزاری و تحت قالب ویژگی که به BIOS  کامپیوتر اضافه می شود ، بهره میبرید. مهمترین مشکل این نوع پیاده سازی هم این است که بسیار نا پایدار است و ممکن است با اولین نوسان برق ساختار RAID  دچار مشکل شود و یا گاهاً به طور کامل حذف شود.

با تعاریفی که ارائه شد، مهمترین ویژگی سرور نسبت به کامپیوتر معمولی همین نکته است، شما با در اختیار داشتن سرور ، قابلیت اطمینان بیشتری به فضای ذخیره سازی اطلاعات خود دارید، زیرا بسته به نوع RIAD Level  مورد استفاده ، می توان برای باقی ماندن اطلاعات برروی RAID  اطمینان بالایی داشت.

ضمن اینکه همانطور که در قسمت قبل اشاره شد، برروی سرور می توان هارد دیسک های پر سرعت نصب و برروی آنها RAID  ایجاد  کرد.

3 : قابلیت ارتقا سخت افزار

همانطور که در دو مورد قبل به تفاوت های سخت افزاری سرور و کامپیوتر خانگی و اداری پرداختیم و به قدرتمند بودن قطعات اشاره کردیم، در اینجا لازم است اشاره شود که به علت قدرتمند بودن مادربرد یک  سرور نسبت به کامپیوتر معمولی ، شما توان ارتقا سخت افزار موجود برروی سرور را به حد بسیار بالایی در اختیار دارید . به عنوان نمونه ، در قسمت پردازنده می توان از دو عدد پردازنده همزمان برروی اکثر مدل های سرور استفاده کرد، ضمن اینکه پردازنده های متنوع با قدرت های متفاوت و کارآیی متنوع برای هر نسلی از سرور ها تولید شده که با تکنولوژی همان نسل سازگار است.
در وجه دیگر ماجرا به علت نیاز درحال رشد پردازش و حجیم شدن دیتا بیس نرم افزار ها امکان اینکه میزان فضای رم موجود جوابگوی نیاز های آینده نباشد بسیار زیاد است، بنابراین مادربرد سرور توان پذیرش تعداد زیادی رم را دارد به گونه ای که در برخی مدل ها تا 48 عدد اسلات برای اضافه کردن رم به مادربرد وجود دارد که همان طور که اشاره شد می توان برروی هر اسلات از ماژول های رم با ظرفیت های بالا نیز استفاده کرد که فضای بسیار بزرگی برای نرم افزار های شما فراهم خواهد کرد.

علاوه بر رم ، باید در نظر گرفت که حجم اطلاعات موجود بر بستر شبکه به صورت تصاعدی در حال رشد و گسترش است، بنابراین ، قابلیت اضافه شدن هارد دیسک به مجموعه فضای ذخیره سازی سرور بسیار ضروری است و این امکان نیز برای یک سرور بسیار بیشتر از یک کامپیوتر معمولی وجود دارد.

4 : قابلیت تامین دمای مناسب و خنک کنندگی

همان طور که می توانید در مقاله سرویس سرور / جنرال سرویس مشاهده کنید، شرایط محیطی نگهداری از سرور بسیار مهم و تاثیر گذار در عملکرد آن خواهد بود . در این حوزه نیز به علت اهمیت بیشتر موضوع نسبت به یک کامپیوتر اداری یا خانگی ، شرکت های تولید کننده سرور نیز در طراحی تجهیزات خود به گونه ای سعی در کاهش آسیب به سخت افزار ناشی از بالا رفتن دما را با اضافه کردن سیستم های خنک کننده بادی به سرور انجام دهند، به این ترتیب برای انواع مختلف سرور تعدادی فن خنک کننده طراحی شده و این وظیفه را به عهده گرفته اند، در صورتی که چنین مطلبی در یک کامپیوتر معمولی در نظر گرفته نشده و اگر به صورت مداوم مورد استفاده قرار گیرد، همین بالا رفتن دما موجب آسیب به سخت افزار خواهد شد.

5 : قابلیت پشتیبانی از سیستم عامل های متنوع

 از تفاوت های در حوزه سخت افزار که عبور کنیم در حوزه پشتیبانی از سیستم عامل های مختلف نیز،  طیف گسترده تری از انواع سیستم عامل های خانواده ماکروسافت، لینوکس و یونیکس قابل نصب برروی سرور های تولید شده توسط شرکت های مطرح هستند و در مقایسه برای سیستم های کامپیوتر خانگی و اداری چنین حق انتخابی وجود ندارد و گزینه های محدود تری که البته متناسب با سخت افزار آنها نیز هستند وجود دارد.

تمامی قابلیت های ذکر شده برای سرور را می توانید در محصولات شرکت hp مشاهده کنید اگر به دنبال خرید سرور برای شبکه خود هستید و یا در حال راه اندازی شبکه هستید و نیاز به سرور دارید می توانید ویژگی های سرور را در اینجا مشاهده و مطالعه کنید و سپس اگر به دنبال خرید سرور hp بودید با ما تماس بگیرید.